Blog 1 Fawzia Nasrullah & Fleur Imming
In mijn tien jaren als bestuurder heb ik vaak gehoord ‘Fawzia, dit moet je echt opschrijven!’. Als ik weer eens enthousiast had zitten vertellen over inspirerende ontmoetingen, lastige dilemma’s of onverwachte situaties. Maar ik kwam er nooit aan toe. Totdat ik de tip kreeg om iemand te zoeken die dicht bij me staat en mijn gedachten kan optekenen. En zo kwam Merel Steinweg op mijn pad.
De komende maanden schrijven Merel en ik 10 persoonlijke blogs over 10 belangrijke transformatie thema’s. Wat komt er allemaal bij kijken om van traditionele jeugdzorg naar integrale zorg voor jeugd te transformeren? Dit is verhaal 1 van 10 – ‘Een wereld zonder 24-uurzorg’. De thema’s zijn door mij gekozen en gespiegeld door een relevante partner. Merel zorgt ervoor dat het prikkelende, verdiepende en vooral persoonlijke blogs worden.
Veel leesplezier,
Fawzia Nasrullah
Transformeren: dat kan alleen samen met (nieuwe) partners
Door Fawzia Nasrullah, bestuurder Youké
Hij was pas 12 jaar en hij was op onze groep door het lint gegaan. Op het dak stond hij te dreigen met een mes. Een uiterst onveilige situatie, zowel voor hem zelf als voor de andere kinderen en medewerkers. Ik zag hoe de jongen, een kind nog maar, door de ME tegen de grond werd gewerkt en in de boeien geslagen. Vreselijk. Even daarvoor zaten we met onze Raad van Toezicht nog aan tafel te vergaderen toen de ME met groot vertoon ons terrein opreed. Ik snelde naar buiten en vroeg wat er aan de hand was maar kon op dat moment weinig doen.
Het is dit moment waar ik vaak aan denk als gesprekken over de ombouw van Kinabu, onze 24-uursvoorziening voor kinderen tot 14 jaar, worden versimpeld tot ‘minder bedden’. Dit incident heeft de dynamiek en risico’s die bij onze kinderen spelen een gezicht gegeven en iedereen die betrokken was heeft het gevoeld. Van groepsmedewerker, Raad van Toezicht, wethouder tot zorginkoper. Zelf spreek ik sinds dit incident, meer dan ooit te voren, vol passie en overtuiging over het belang van geleidelijke en zorgvuldige transformatie. Ik merk dat ik feller ben geworden als er gesproken wordt over simpelweg snijden in aanbod. Het geeft een dubbel gevoel dat de gesprekken pas sinds incidenten als deze vaker echt gaan over de bedoeling. Maar het is wel een positieve ontwikkeling die ik nu zie gebeuren, dat de bedoeling vaker centraal staat.
Aan tafel met gemeenten ben ik pleitbezorger voor de ombouw van onze 24-uurs voorziening en het voorkomen van uithuisplaatsingen. Ik besef dat ik daar zelf ook een ontwikkeling in heb doorgemaakt. Het moment dat ik in 2014 het pamflet ‘een wereld zonder 24-uurszorg’ onder ogen kreeg was mijn eerste reactie: ‘Ja maar, vanuit onze expertise doen we het al jaren zo en waarom zou je er zo met gestrekt been in moeten gaan?’. Iedereen die me kent weet dat ik een voorliefde heb voor nuancering, bruggen bouwen en diversiteit vieren. Maar op dit specifieke onderwerp leerde ik dat je, om sommige ingrijpende veranderingen te realiseren, duidelijk stelling moet nemen.
De ambulantisering van onze 24-uurszorg is natuurlijk een ingrijpende transformatie en in lijn met wat de nieuwe wet ons voorschrijft. Maar ik heb het altijd ervaren als een ontwikkeling die vanuit onze eigen organisatie komt en niet omdat het van buitenaf is opgelegd. Het zijn ónze mensen die aankaartten dat langdurige interventies vaak niet meer effectief zijn, werken met een persoonlijke mentor voor kinderen en jongeren (een JIM) kwam uit onze koker en ónze mensen snappen dat we de zorg om kinderen heen moeten organiseren, met alle relevante partners. Tegelijkertijd vraagt het veel van ons, weinig is nog hetzelfde en ik heb er veel bewondering en waardering voor hoe we binnen Youké samen die zoektocht naar nieuwe vormen van zorg aangaan.
En ja, we kunnen zelf allemaal wel (menen te) weten wat het beste is, ik heb ook geleerd dat het cruciaal is dat we juist sámen met onze (nieuwe) partners, zoals gemeenten, transformeren. Dat we het vertrouwen en de ruimte moeten krijgen. Dat we lef moeten tonen en er gezamenlijk voor moeten gaan staan, ook voor de risico’s die de ombouw met zich meebrengt. Dát is samen transformeren naar een wereld zonder 24-uurszorg.
Lakmoesproef van de transformatie
Door Fleur Imming, wethouder zorg, wonen en wijkvoorzieningen Gemeente Amersfoort en voorzitter van de Utrechtse jeugdzorgregio’s
Het is 2015, ik ben al een tijdje wethouder als ik op bezoek ga bij een gesloten jeugdzorgvoorziening in de bossen in Hoenderloo. Hier wonen kinderen die langdurige en specialistische zorg nodig hebben. De manier waarop ze gehuisvest zijn maakt indruk op me: barak-achtige gebouwen op een plek ver van de bewoonde wereld. Hier maak ik voor het eerst kennis met deze kinderen en zie hoe zorgverleners hen begeleiden en behandelen. Nog steeds ben ik onder de indruk van dit werkbezoek en ik heb er, tijdens de jaren die volgden, veel aan gehad.
Een jaar eerder had ik als kersverse wethouder al mogen spreken op de viering van het 150 jarig bestaan van Zandbergen, de voorloper van Youké. Het viel me op dat hier ruim voor de officiële decentralisaties werd nagedacht over de vragen: ‘Doen we het goede? En is dit de juiste vorm?’. Als wethouders in de regio hebben we destijds gezamenlijk uitgesproken dat we kinderen onder de twaalf jaar niet meer in een 24-uursvoorziening willen plaatsen. Youké was als aanbieder van deze zorg een van de eerste partijen die daarmee aan de slag ging, dat vond ik mooi om te zien.
Nu ik, als scheidend wethouder, terugkijk op mijn termijn denk ik ook aan de incidenten met kwetsbare kinderen in mijn regio. Van alle onderwerpen in mijn portefeuille grijpt me dat het meeste aan. Dat blijft. De werkbezoeken én incidenten hebben in mijn geval altijd een aanjagende werking gehad om tijdens heel ingewikkelde gesprekken over inkoop, systemen en theoretische werkelijkheden de bedoeling centraal te stellen. Daarin vonden Fawzia en ik elkaar. In het geval van de transformatie van 24-uurszorg was die bedoeling om heel helder op tafel te krijgen dat kinderen niet voor niets langdurig worden opgevangen, dat er echt specialistische zorg nodig is. Maar wel in een andere vorm.
Alle jeugdzorginstellingen hebben moeten snijden in de eigen organisatie, en ik weet dat we daarmee veel van hen hebben gevraagd, ook van Youké. De keren dat ik met Fawzia aan tafel heb gezeten hebben we daarover vaak de scherpte opgezocht. Het is belangrijk geweest dat we elkaar veel face-to-face hebben gesproken, om elkaar écht te leren kennen. Zodat ik de beweegredenen van Youké beter kon begrijpen en zag dat Fawzia’s overtuiging van het belang om geleidelijk te transformeren geen excuus was om niet te veranderen. Dat vertrouwen is met de jaren echt gegroeid. Nog steeds zie ik weleens gebeuren dat Fawzia volledig vanuit haar overtuiging spreekt maar, tot haar frustratie, anderen onvoldoende meekrijgt. Het blijkt dan keer op keer weer van belang om verder te kijken dan het eigen perspectief.
En zo heb ik Youké in de afgelopen jaren leren kennen. Als een organisatie die altijd probeert om een blik op buiten gericht te hebben, om kennis van andere organisaties en sectoren te benutten, gericht op verbetering en vernieuwing. Om de samenwerking op te zoeken, óók als dat vergaande veranderingen voor je eigen organisatie betekent. Als ik terugkijk hebben we in een gezamenlijk zoekproces gezeten en is de ombouw van de 24-uurszorg toch wel de lakmoesproef van de transformatie. We gaan straks aan den lijve ondervinden of het allemaal werkt. We hebben in dit zoekproces getrokken en geduwd, beloftes aan elkaar gemaakt maar altijd vanuit de gedachte: laten we lef tonen, elkaar vastpakken, niet loslaten en samen in het diepe springen.
Lees ook:
Blog #2 Denk in kansen en overvloed
Houd onze site in de gaten voor de blogs die nog volgen.
